Zabawy dla dzieci w domu - 15 propozycji zabaw bez telewizora

Co robić z dziećmi w długie jesienno-zimowe wieczory? Przedstawiamy 15 prostych pomysłów na zabawy z dzieckiem w domu. Zobacz, jak kreatywnie i wesoło spędzić ten czas!

WHO o wpływie mediów cyfrowych na rozwój dzieci

Wśród najczęstszych zagrożeń rozwoju dziecka wymienia się telewizję oraz ekrany, które emitują szkodliwe światło. Zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) maluchy do 2. roku życia nie powinny w ogóle korzystać z mediów cyfrowych, a dzieci w wieku 2–5 lat nie powinny spędzać przed ekranem (sedentary screen time) więcej niż godzinę dziennie, zgodnie z zasadą im mniej, tym lepiej. W czasie korzystania z mediów cyfrowych dzieciom powinni towarzyszyć rodzice, aby tłumaczyć na bieżąco to, co dzieje się na ekranie telewizora, tabletu czy smartfona.

Gry i zabawy, w które można bawić się w domu

Eksperci rekomendują, aby czas spędzany przed monitorem zastąpić aktywnymi zabawami i grami. Jeżeli przebywamy z dzieckiem w domu, warto przeznaczyć ten czas na czytanie, śpiewanie, wymyślanie historii lub rozwiązywanie łamigłówek. Można zaproponować dzieciom również zagadki obrazkowe, które rozwijają logiczne myślenie, oraz bogato ilustrowane książki dla dzieci rozwijające umiejętność opowiadania. Poniższe pomysły na zabawy wszechstronnie wspierają rozwój dzieci i dostarczą im mnóstwo frajdy, zarówno podczas samodzielnych aktywności, jak i w rozgrywkach z rodzicami i rodzeństwem.

Pobierz BEZPŁATNIE pakiet łamigłówek :)

Wystarczy, że zapiszesz się na newsletter. To jeszcze więcej inspiracji i pomysłów na dobrą zabawę, które będziemy wysyłać na Twój adres e-mail.

15 pomysłów na zabawy z dziećmi w domu

Poniżej przedstawiamy 15 pomysłów na zabawy z dziećmi w domu, które podzieliliśmy:
- zabawy sensoryczne dla najmłodszych dzieci
- zabawy językowe dla dzieci
- zabawy wspierające rozwój myślenia logicznego i kreatywność
- zabawy badawcze, eksperymenty, quizy i gry edukacyjne 

Zabawy sensoryczne dla najmłodszych dzieci

1. Samodzielne przygotowanie mas sensorycznych

Samodzielne przygotowanie mas sensorycznych (np. masy solnej, domowej ciastoliny czy ciągliwego gluta) zajmuje chwilę, a stwarza dzieciom możliwość zapoznania się z nowymi fakturami, konsystencjami, smakiem, zapachem czy kolorem. Można z nich lepić, poszukiwać ukrytych w nich przedmiotów, gnieść, wałkować, rzucać nimi lub wkładać je do foremek. W tym przypadku nie ma znaczenia sposób zabawy, każdy jest rozwijający i wyjątkowo stymulujący.

2. Zabawy słuchowo-muzyczne

Zabawy słuchowo-muzyczne polegające na rozpoznawaniu, jaki instrument gra, który ze sprzętów domowego użytku wydaje konkretny dźwięk, lub naśladowanie rytmu wygrywanego przez inną osobę, świetnie rozwijają zmysł słuchu.

3. Nazywanie produktów spożywczych

Nazywanie produktów spożywczych (określanie ich smaku: słodkiego, słonego, gorzkiego lub kwaśnego), wąchanie przypraw i rozpoznawanie ich po zapachu oraz łączenie ze sobą produktów, których smaki ze sobą współgrają, rozwija zmysł smaku i węchu, wyobraźnię kulinarną oraz oswaja z różnymi konsystencjami produktów.

4. Układanie puzzli

Układanie puzzli i wyszukiwanie mniejszych elementów z ramki na głównym obrazku, zbieranie określonego rodzaju kwiatów na łące czy zabawa w memory z odnajdywaniem subtelnych różnic między obrazkami rozwija zmysł wzroku, koordynacji oko-ręka, a także doskonali rozpoznawanie kształtów i figur w otoczeniu dziecka.

Puzzle >

Gry Memory >

Zabawy językowe dla dzieci

5. Opisywanie świata, który nas otacza

Opisywanie świata, który nas otacza to najbardziej naturalny i intuicyjny sposób stymulowania rozwoju mowy oraz poznawania języka ojczystego i obcego. Warto opowiadać, o tym, co robimy w danej chwili, nazywać przedmioty i określać ich cechy. Opisywanie codziennego życia to forma „kąpieli słownej”, która umożliwia kontakt z językiem w działaniu i łatwiejsze zapamiętywanie nowych informacji.

6. Rymowanki, wierszyki, piosenki i zabawy paluszkowe

Rymowanki, wierszyki, piosenki i zabawy paluszkowe skutecznie angażują zmysł słuchu, dotyku, a także dziecięcą wyobraźnię. Wyśpiewywane rymy stają się atrakcyjną zabawą, dzięki której nowe słowa i struktury gramatyczne szybko zapadają w pamięć, a dzieci czerpią radość z poznawania języka.

Angielski dla dzieci. Piosenki >

Zabawy wspierające rozwój myślenia logicznego i kreatywność

7. Konstrukcje z kloców

Konstrukcje z kloców, samodzielne wymyślanie budowli oraz odtwarzanie ich ze wzoru rozwija umiejętności przestrzenne, a także doskonali zdolność do dostrzegania symetrii i wzorów, co ma znaczenie w kształtowaniu umiejętności matematycznych, a nawet artystycznych.

8. Domino

Domino to prosta gra logiczna, która doskonali percepcję wzrokową, a przy okazji zachęca do poznawania liter, liczb oraz liczenia.

Domino obrazkowe >

9. Robienie zakupów i zabawa w sklep

Robienie zakupów oraz wszelkie zabawy w sklep umożliwiające płacenie i dokonywanie wyborów z bogatego asortymentu sprzyja umiejętności klasyfikacji przedmiotów, a także rozwija zdolności społeczne.

Gra edukacyjna. Zakupy >

10. Wspólne gotowanie 

Wspólne gotowanie, które wymaga odmierzania produktów z pomocą wagi lub naczynia z miarką oraz komponowania zbilansowanego posiłku, rozwija zdolności myślenia logicznego oraz uczy zasad zdrowego żywienia. Podczas gotowania można również rozwijać umiejętność generowania jak największej liczby pomysłów, np. dziecko w jak najkrótszym czasie musi odpowiedzieć na pytania, co jest potrzebne do upieczenia ciasta czy zrobienia pizzy. A po przygotowaniu pysznego posiłku można zagrać w rodzinną planszówkę Gotowanie, która doskonali również znajomość angielskiego słownictwa.

Gra edukacyjna. Gotowanie >

11. Porządkowanie

Porządkowanie być może nie jest ulubioną czynnością dorosłych, jeśli jednak włączymy do tej aktywności element rywalizacji, np. kto pierwszy włoży zabawki do odpowiednich pudeł (np. ze względu na ich rodzaj: autka, zwierzątka, klocki lub wielkość), mamy szansę na miły wieczór. Gdy w domu zapanuje porządek, można wykorzystać do zabawy karty do rysowania i zgadywania, dzięki którym starsze dzieci nauczą się analizować informacje, odkrywać zależności, porównywać i wyciągać wnioski.

Sprzątanie. Gra edukacyjna >

12. Kalambury dla dzieci

Kalambury to dobrze znana forma rodzinnej zabawy dla osób w różnym wieku. Uczą kreatywności przez budowanie skojarzeń, myślenia logicznego, współdziałania z innymi oraz pomagają przełamać nieśmiałość. Można przygotować karteczki z wybranymi samodzielnie hasłami lub wykorzystać gotowe karty z ilustracjami, które stwarzają przestrzeń do własnych interpretacji, np. grę Kalambury. Można wówczas pokazywać rzeczowniki, czasowniki, a nawet przysłowia. Co więcej hasła można przedstawić za pomocą słów, dźwięków, gestów lub rysunków.

Kalambury. Gra rodzinna >

Zabawy badawcze, eksperymenty, quizy i gry edukacyjne

13. Eksperymenty dla dzieci

Eksperymenty to wspaniały sposób, by wprowadzić dzieci w świat nauki. Z pomocą maseczki antysmogowej można naocznie sprawdzić, czy powietrze, którym oddychamy, jest czyste, z boraksu wyhodować kryształy, a z cytryny zrobić źródło prądu. Eksperymenty to wspaniała okazja, by pokazać dzieciom, że czasami potrzeba wiele prób i modyfikacji, by otrzymać oczekiwany wynik, a porażka może być motywująca i zachęcać do zdobywania zupełnie nowych informacji.

Autor: www.mamatosiaczka.blogspot.com
Cytrynowa bateria i inne eksperymenty >

14. Quizy 

Quizy to szeroka kategoria zabaw obejmująca zarówno propozycje do samodzielnego poszerzania wiedzy w formie ciekawostek i zagadek sprawdzających umiejętność czytania ze zrozumieniem, analizowania informacji i wyciągania wniosków.

15. Rodzinne gry planszowe 

Rodzinne gry planszowe w formie klasycznego wyścigu po planszy z kartami pytań sprawdzają ogólną wiedzę o świecie lub orientację w węższych dziedzinach, takich jak ciało człowieka, fauna świata czy historia Polski.

Zakodowany zamek. Gra na kodowanie >

Mały inwestor. Gra rodzinna >

Miś i pszczoły. Gra kooperacyjna >

Bibliografia:
Sobkowiak M., Jak wspierać rozwój przedszkolaka?, Samo Sedno, Warszawa 2019.
Minge N, Minge K., Jak kreatywnie wspierać rozwój dziecka?, Samo Sedno, Warszawa 2011.
Guidelines on physical activity, sedentary behaviour and sleep for children under 5 years of age, World Health Organization 2019.