Od czego zacząć naukę czytania?

Dzieci coraz wcześniej rozpoczynają naukę czytania i pisania. Badania pokazują bowiem, że im szybciej zapoznają się z wybraną metodą czytania, tym większe mają szanse na doskonalenie umiejętności odczytywania wyrazów czy prostych zdań oraz czytania tekstu ze zrozumieniem. A to jest głównym celem nauki czytania procesu i często stanowi największy problem wielu uczniów na późniejszym etapie edukacji szkolnej.

Jak wybrać skuteczną metodę nauki czytania dla dziecka?

Warto zwrócić uwagę na to, by materiały, które wybieramy do pracy z dzieckiem, były adekwatne do wieku oraz zapewniały skuteczność w rozwijaniu tych umiejętności. Jeśli metody nauczania będą oparte na zabawie, jest duża szansa, że dziecko skojarzy czynność czytania z czymś przyjemnym. Będzie mogło również samodzielnie zdobywać wiedzę o otaczającym je świecie oraz trenować pamięć i koncentrację.

Zabawy edukacyjne wspomagające naukę czytania ›

Kiedy zacząć naukę czytania?

Najlepiej wtedy, gdy dziecko wykazuje zainteresowanie literami (pyta, co to), chce poznać znaczenie napisów na szyldach, przeczytać samodzielnie życzenia na pocztówce czy ulubioną książkę. Najczęściej już w przedszkolu wprowadza się naukę czytania, zapoznając dziecko z małymi i wielkimi literami oraz uświadamiając mu różnice między literami (czyli zapisem graficznym tego, co widzimy) i głoskami (czyli tym, co słyszymy).

Równocześnie powinno ćwiczyć się rozumienie czytanego tekstu i jego twórczą interpretację w odniesieniu do całości. Naukę czytania warto zacząć jednak od kształtowania u dziecka gotowości do podjęcia tego wyzwania oraz rozwijania jego motywacji wewnętrznej.

Jak pomóc dziecku w osiągnięciu gotowości do nauki czytania?

Według Moniki Sobkowiak, neurologopedy i nauczycielki przedszkolnej, gotowość do podjęcia nauki czytania wymaga m.in. dostatecznie zaawansowanej percepcji wzrokowej, dzięki której dziecko będzie mogło analizować kształt i zapis graficzny liter, rozwiniętego słuchu fonemowego, który umożliwia rozróżnianie poszczególnych dźwięków mowy, a także właściwego poziomu rozwoju pamięci, aby zapamiętać symbole oraz szybko kojarzyć literę z odpowiadającym mu dźwiękiem.

W kształtowaniu u dziecka gotowości do podjęcia nauki czytania pomogą zatem wszelkie zadania graficzne, trenujące spostrzeganie wzrokowe i grafopercepcję, a także wzbudzanie zainteresowania książką i rozwijanie pasji czytelniczych.

Autor: ANN/ www.zaraz-wracam.pl
Bazgraki ›

Jak rozwinąć motywację do czytania?

Gdy dziecko osiągnie gotowość poznawczą w zakresie rozumienia symboli oraz rozwinie na odpowiednim poziomie percepcję wzrokową i słuchową, będzie bardziej zainteresowane zdobyciem nowej umiejętności, która otworzy mu wiele możliwości: stanie się bardziej samodzielne i aktywne w poszukiwaniu rozmaitych informacji oraz nie będzie zdane wyłącznie na wiedzę uzyskiwaną od rodzeństwa lub dorosłych.

W kształtowaniu motywacji do czytania pomoże również przykład czytającego rodzica. Jeśli on będzie spędzał wolny czas z książką, jest duża szansa, że dziecko będzie bardziej zainteresowane literami i książkowym światem.

Jak uatrakcyjnić zabawę z czytaniem?

Niezależnie od wybranej metody czytania najczęstszą przeszkodą jest brak zainteresowania czytaniem ze względu na małą atrakcyjność materiału, dlatego najlepiej przygotować lub wybierać zestawy z angażującymi i przyciągającymi uwagę ilustracjami.

Alfabet na 3 sposoby. Gra edukacyjna › 

Rysunek odpoczywających w koronach drzew pum czy wyjącego w przy pełni Księżyca wilka ułatwi zapamiętywanie materiału językowego, kojarzenie rysunków z symbolami i poprawne odtwarzanie ich z pamięci.

Czytam i układam sylaby. Układanka sylabowa ›

Jak wybierać książki dla dziecka?

Warto zadbać również o różnorodne i atrakcyjne książki, które dziecko będzie mogło z radością przeczytać. To w nich będzie śledzić poznawane litery oraz uczyć się czytania sylabami. Dzięki nim będzie bogacić swój słownik oraz rozwijać umiejętność rozumienia czytanego tekstu.

Pierwsze teksty nie powinny być zbyt długie. Dobrze, aby czcionka była odpowiednio duża, tak aby dziecko mogło śledzić tekst palcem lub wzrokiem. Aby dowiedzieć się, czy dziecko rozumie, co czyta, należy zadawać mu pytania dotyczące fabuły i bohaterów, o ich zachowania, żarty czy emocje.

Dobrze również pamiętać, by robić przerwy przy pierwszych oznakach zmęczenia lub rozproszenia uwagi. Wspólne czytanie z rodzicem powinno pozytywnie się kojarzyć. Niech to będzie przyjemna czynność, przynosząca satysfakcję. Można również zachęcać dziecko, by spróbowało przełożyć tekst na język plastyki czy muzyki.

Przy takim treningu czytania zwiększa się szansa na uzyskanie motywacji wewnętrznej do czytania, a także pewność siebie i przekonanie o własnej sprawczości.


Bibliografia:
Sobkowiak M., Jak wspierać rozwój przedszkolaka?, Warszawa 2019.
Wygrabek L., Alternatywne metody czytania u dzieci w wieku przedszkolnym, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Pedagogika”, nr 9/2014.

Autorka:
Monika Biaduń – pedagog, absolwentka doktoranckich studiów pedagogicznych, recenzentka merytoryczna publikacji edukacyjnych dla dzieci. Zwolenniczka holistycznego podejścia do rozwoju dziecka i pasjonatka metod edukacji alternatywnej. Entuzjastka kreatywnych zabaw, które rozbudzają dziecięce zainteresowania i wyobraźnię oraz wspierają samodzielne myślenie.