Kodowanie dla dzieci - propozycje zabaw bez użycia komputera

Nauka kodowania przez zabawę to doskonały sposób poznania języka programowania. Dowiedz się:
• kiedy i od czego zacząć naukę kodowania 
• dlaczego warto uczyć dzieci kodowania
• jakie gry i zabawy wprowadzą dziecko w świat kodowania - bez użycia komputera!

Nauka kodowania – kiedy i od czego zacząć?

Kodowanie będzie prawdopodobnie jedną z najważniejszych umiejętności przyszłości. Nowe technologie mają tak znaczący wpływ na życie człowieka, że nie sposób ich pominąć w rozwoju dziecka.

W związku z digitalizacją materiałów i przenoszeniem znacznej części działań, takich jak zakupy, nauka czy szkolenia do sieci, umiejętności programistyczne będą jednymi z najbardziej poszukiwanych na rynku pracy.

Zamiast więc umniejszać rolę nowych mediów w życiu dziecka, warto lepiej je poznać i przygotować małego człowieka do tego, by mógł swobodnie poruszać się w wirtualnej rzeczywistości i czuł się kompetentny w tym zakresie.


ANN/ www.kubsony.blogspot.com

Dlaczego warto uczyć dzieci kodowania?

Kodowanie sprawia frajdę

Może się wydawać, że nauka kodowania stanowi przygotowanie do wykonywania zawodu programisty. Nic bardziej mylnego! Kodowanie to dobra zabawa, która przy okazji pomaga zrozumieć dzisiejszy świat cyfrowy, a także działanie smartfonów, tabletów czy aplikacji mobilnych.

Kodowanie stwarza również bezpieczną przestrzeń do eksperymentowania – każde działanie może być bowiem cofnięte. Nie ma poczucia porażki, zwłaszcza takiej, którą inni mogą zobaczyć i negatywnie ocenić.

Można pisać kod i tworzyć algorytmy na wiele różnych sposobów, by osiągnąć założony cel. A co najważniejsze, można próbować swoich sił wielokrotnie i szukać niestandardowych rozwiązań.

Kodowanie rozwija myślenie logiczne

Kodowanie ułatwia również naukę matematyki i myślenia logicznego. Tworzenie komunikatów i sekwencji kształtuje umiejętność analizy, wyciągania wniosków oraz dostrzegania zależności przyczynowo-skutkowych.

Funkcje czy zdania logiczne też nie sprawią dzieciom większych trudności, bo będą nauczane w przydatnym dla nich kontekście.

Kodowanie rozbudza kreatywność i wyobraźnię

Gdy uda się zapropogramować coś prostego, czemu nie poświęcić czasu na wymyślenie czegoś, co może okazać się niebywale potrzebne w przyszłości? Wyobraźnia dzieci jest niesamowita pod tym względem. Ich zdolność budowania skojarzeń i stwarzania nowych światów pozwala im pomyśleć o świecie w zupełnie nowy sposób.

Wyobraźnia i kreatywność umożliwią również spojrzenie na technologię z perspektywy zmieniających się potrzeb człowieka i dostosowanie istniejących rozwiązań do możliwości innych: dzieci, osób starszych czy niepełnosprawnych.

Warto pokazywać małemu człowiekowi od najmłodszych lat, że dzięki empatycznemu podejściu technologia będzie służyła ludziom, a nie odwrotnie.

ANN/ www.kubsony.blogspot.com

Kodowanie sprzyja nauce kooperacji i współpracy

Stereotyp wyalienowanego nerda wciąż funkcjonujący w filmach czy serialach jest nie tylko szkodliwy, lecz także nieprawdziwy. W rzeczywistości programiści muszą mieć rozwinięte zdolności komunikacyjne, aby współpracować z innymi.

Przy dużych projektach pracuje wiele osób, a programista jest częścią zespołu specjalistów z różnych branż. Dobra komunikacja to podstawa fantastycznych projektów. To ona umożliwia dzielenie się własnym doświadczeniem i formułowanie wniosków.

Gry i zabawy do nauki kodowania zazwyczaj uczą również współpracy z innymi graczami, planowania kolejnych kroków i rozwiązywania problemów, aby znaleźć jak najlepszą drogę do zwycięstwa.

Najlepszy czas na naukę kodowania

Już na etapie przedszkolnym warto podejmować działania, które ułatwią dzieciom rozumienie prostych kodów, a także pozwolą opanować sztukę ich tworzenia. W tym wieku najważniejsze jest samo zrozumienie funkcjonowania symbolicznego zapisu, czyli skróconej formy, w jakiej pojawia się wybrana informacja.

Z czasem tworzone kody będą coraz bardziej złożone, np. będą prezentować trasę, jaką ma do pokonania bohater na planszy, tak aby dotarł do celu. Tworzenie regularnych kodów wymaga umiejętności dostrzegania sekwencji. Aby więc przybliżyć dziecku właściwe kodowanie, warto uczyć je uzupełniania szeregów, a dopiero potem przejść do kodowania tras.

Zakodowany zamek. Gra na kodowanie

Od czego zacząć naukę i zabawę w kodowanie?

Zanim przejdziemy do programowania online, warto zacząć od prostych zabaw offline, które wprowadzą dziecko w podstawy kodowania.

Nie trzeba do tego specjalnych narzędzi. Konieczna jest natomiast dobra atmosfera, w której jest miejsce na zabawę, błędy, a nawet chwilową niechęć, by powrócić do tych aktywności za jakiś czas. Najważniejsze, by zabawy sprawiały dzieciom frajdę.

Propozycje zabaw w kodowanie offline

1. Szachy, statki, kółko i krzyżyk 

Te gry będą dobrym przygotowaniem do nauki programowania. Uczą one poruszania się po planszy, analizowania ruchów przeciwnika oraz skupienia uwagi.

Żaby czy kraby. Gra edukacyjna

2. Zabawy z tabelą

Polegają na umieszczaniu w niej obiektów spełniające co najmniej dwa kryteria (wskazane w pierwszym wersie w pionie i pierwszym wersie w poziomie) i uczą przedszkolaki porządkowania informacji.

3. Zadania z symbolami

Wyszukiwanie symboli (np. oznaczenia na drzwiach toalet, strzałki do różnych miejsc na tabliczkach w centrach handlowych) oraz zabawy w odszyfrowywanie haseł ukrytych pod symbolami  pomogą zrozumieć, że ważne informacje można pokazać za pomocą symboli, a nie tylko wyrazów.

Koncentracja z detektywem Motywem. Rysuję i zgaduję

4. Sekwencje 

Wskazywanie, który obiekt powinien znaleźć się jako następny w układzie (np. koło, kwadrat, trójkąt, koło, kwadrat…) pomaga dostrzegać zależności i uczy uważności w pisaniu kodu.

Bazgraki kodują

5. Kodowanie tras

Właściwe zabawy polegają na kodowaniu tras, czyli poruszaniu się po planszy w kierunku od startu do mety. Można to robić za pomocą kolorów (kolorowanie według szyfru, który np. tworzy konkretny kształt) czy strzałek.

Wielką frajdę sprawiają dzieciom również rozgrywki zespołowe, w których gracze muszą ze sobą współpracować przeciwko wymyślonemu przeciwnikowi. Opracowywanie wspólnej strategii w grze z trasą na planszy to nie tylko świetna zabawa edukacyjna, lecz także trening kooperacji.

Zakodowany kosmos. Gra na kodowanie

Gdy dzieci świetnie radzą sobie z zadaniami w kodowanie offline, można przejść wówczas do gier urozmaiconych zabawą z prostymi robotami i komputerami albo zapisać się na warsztaty programowania w wybranym języku.

W artykule zostały użyte zdjęcia z bloga www.kubsony.blogspot.com

Bibliografia:
Brzózka-Złotnicka I., Zabawy w programowanie offline. Pomysły dla rodziców i opiekunów na programowanie z dziećmi w wieku wczesnoszkolnym, Państwowy Instytut Badawczy NASK, Warszawa 2019.
Sobkowiak M., Jak wspierać rozwój przedszkolaka?, Samo Sedno, Warszawa 2019.

Autorka: Monika Biaduń – pedagog, absolwentka doktoranckich studiów pedagogicznych, recenzentka merytoryczna publikacji edukacyjnych dla dzieci. Zwolenniczka holistycznego podejścia do rozwoju dziecka i pasjonatka metod edukacji alternatywnej. Entuzjastka kreatywnych zabaw, które rozbudzają dziecięce zainteresowania i wyobraźnię oraz wspierają samodzielne myślenie.